Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Sun TV – İçel TV ortak yayınında Feridun Gündüz’ün sunduğu Vizyoner Programı’nın canlı yayın konuğu oldu. Programdan satır başları şöyle:
SORU: Zorlu ve çetin bir seçim süreci yaşandı. Böyle bir zorlu seçim süreci bekliyor muydunuz?
Evet, yüksek katılım olacağını tahmin ediyorduk. Rahat bir ortamda olsun diye de, Yenişehir CNR Fuar Merkezinde yaptık. İyi organize olmayıp başka yerde yapsaydık, çok daha zorlu bir seçim atmosferi oluşacaktı. Üyelerimiz baskısı olmadan, oylarını rahat bir şekilde kullandılar. Ufak tefek sıkıntılar oldu bizde hoş görü ile karşıladık.
30 bine yakın üye sayımız var ama 22 bini faal. 15 binin üzerinde seçmen sayımız var. Tamamı tabi kullanmadı ama yaksın bir rakamda oy kullanıldı.
SORU: Seçim sonrası eleştiriler oldu, bu tür suçlamalar hakkında ne düşünüyorsunuz?
Şahsımı hedef alan hakaretler, karamalar oldu. Kendimizi biliyoruz, Mersin halkı da bizi biliyor. Bunlara cevap verme gereksinimi duymadım. Yalan, dolan, karamalar, belli bir kesim Ayhan Kızıltan Odanın başında olmasın da kim olursa olsun gözüyle bakıyor. Belki bir senedir sürüyor bu karalamalar. Şahsımı hedef aldıkları için cevap verme gereği de duymadım. Odayla ilgili herhangi bir söylem yok. MTSO son dönemde itibarı yüksek bir kurum haline geldi ama bunun başındaki insanı karamalarla gözden düşürmeye çalıştılar. Yanıt vermeye gerek yok. Savunacak bir şeyim yok benim.
SORU: Herkes sizi bu kentte olumlu şeyler söylüyorlar. Sizi daha önceden tanıyorum hiç olumsun bir şey duymadım. Meyve veren ağacı taşlar, siz soğuk kanlılığınızı koruyorsunuz. Diyelim ki, ‘MTSO yıllık bütçe şu kadardır ama yaptığınız harcamalar şu kadardır’ deseler, siz kayıtları açar mıydınız?
Tabi ki. Mesela Kargıcık Projemizle ilgi sanki orayı ben organize edip gasp etmişim gibi yansıttılar. Hep söylenmiyor mu, Mersinliler Mersin’e sahip çıkın. Eğer Mersinliler ihaleyi almasaydı, diğer şehirlerden gelip alsalardı, bu kez de ‘oh’ mu diyeceklerdi. Bu iftiraları atanların hepsi bu işin içindelerdi.
SORU: MTSO’da ne kadar yabancı sermayeli şirket kurulumu gerçekleşti?
2.200 yabancı sermayeli şirket kuruldu.
SORU: Üyelerimizin ne kadarı ihracat yapıyor, rakamlar?
Mersin son üç dört senedir ihracat artış trendinde. 2021’de Mersin 4.2 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. 2022’de ise 6 milyara dayanmasını bekliyoruz. Yaş meyve sebze de Türkiye’nin 1 milyar dolar ihracatının yüzde 50’si Mersin’den yapıldı. Madenlerimiz, makine sanayimiz, müteahhitlik hizmetlerimiz var. Mersin’de sanayi gittikçe çeşitlenmektedir.
SORU: Pandemi döneminde sürekli çalıştınız. Özetler misiniz, MTSO neler yaptı?
Biz göreve geldiğimiz zaman MTSO’yu bütün bir mekanizma haline getireceğiz dedik. Önce komitelerimizin çalışması gerekiyor ki, MTSO çalışsın, Başkan çalışsın. Yönetimde konuşulan konuların hepsi, komitelerden gelen sorunlar, öneriler ve taleplerden oluşuyor. Pandemiden önce komitelerimizin etkin çalışmasını sağladık. Ayda 41 komitenin de toplantısı oluyor, hepsine katıldık. Arkadaşlarımız baktılar ki, eskisi gibi değil ve çalışmaya başladılar. Pandemide organize çalışmaya başlayınca tüm komiteler çözüm öneriler, raporlar, projeleri ilgili kurumlara hemen ilettik. Sabahlara kadar çalıştık. Kapalı iş yerleri vardı. Biz sokaktaydık. Hükümetin açıkladığı desteklerin birçoğu da Mersin’den giden önerilerdi. Kurumlarla diyalogu geliştirdik bu dönemde. Birlikte iş birliği yaparak çalışmaya başladık ve kültürü kente yerleştirdik. Bunun sonucunda da başarılı iş yaptık.
SORU: Siz sahaya indiniz, alışık olmadığımız bir şekilde, bu fedakarca bir çalışmaydı. Bu üç yıllık hizmet dönemini özetleyebilir misiniz?
Birçok ilke imza attık. Ön planda firmaları gezerken arka planda ekibimizi organize ederek sürekli projeler yürüttük. Mersin’de herkes biliyor Atölye 1886’yı kurduk. Ender tesislerden birisidir bu atölye. Bizim atölyede küçük sanayicilerin, girişimcilerin aklında olan bir fikrin somut örneklerini, prototipinin yapılmasını sağlıyor. Gelişmiş yazılımlarımız var. 3D yazıcımız var. Bu teşhisatlarla büyük küçük tüm sanayiciye hizmet ediyoruz. Bunun yanında eğitimler de veriyoruz. Dış ticaret eğitimi ile dış ticaret uzmanları yetiştirdik. Bu sürekli de gelişiyor. Eğitimlerle ilgili yeni bir yatırım yaptık. Dijitalleşme ile ilgili birçok donanım, programcılığı önümüzdeki dönem hayata geçirmeyi planlıyoruz. Hedefimiz, bizim arazimiz var. Orada teknik kolej, teknik eleman yetiştiren bir yer kurmak istiyoruz. Sanayiye hizmet eden, hizmet sektörüne teknik eleman yetiştiren bir yer olacak. Arkadaşlarımız çalışıyor. AB fonları, Sanayi Bakanlığı fonlarından karşılamaya çalışcağız. Teknoloji üssünü Mersin’e kavuşturacağız. İkinci yatırımımız AGRO Park, burası da faaliyet geçti. Arsa tahsisine başlandı. Burada kendimize özgü tohumlarımız yetiştirmek analizlerini yapmak, verimliliği arttıran gübre, kalıntısı az ilaçların üretilmesi için ARGE çalışmaları yapılacak. Daha az su enerji tüketen sulama sistemleri geliştirilecek. Bu projelerimizde, kurumlarla ortak işbirliği yapıyoruz. Biz kulaklarımızı kapayıp, kendi kendimize iş yapmıyoruz. Herkesle diyalogumuzu kurup, iş birliğimizi yaparız.
SORU: Mersin’de güzel şeyler yapılıyor. Arka arkaya bir sürü etkinlikler yapıldı, bunları yorumlarsınız?
Güzel şeyler oluyor ama birliktelik eksik. Mersin’de yapılacak olan her etkinlik ve yatırımı Mersin desteklemeli. Karar aşamasında tüm Mersin’in söz sahibi olması gerekir. Diyelim ki Taşucu otoyolu, hükümet yapıyorsa karşı mı duralım, belediye tramvay yapıyorsa karşı mı duralım, yapılan her şey Mersin içindir. Oda başkanının söylemleri şahsi fikirleri değildir. Daha önce söylediğim gibi tabandan gelen ihtiyaçları ortaya koyuyoruz.
SORU: Çukurova Havaalanında son durum nedir?
Hızla ilerliyor. Yüklenicinin bize verdiği tarih Ocak-Şubat ayı ama burada geciktiren unsur, bağlantı yoludur. Havalimanı o bölgeye çok büyük hareket getirecek. Tarsus’un burada kendini yenilemesi gerekiyor. Otel anlamında yatırımlar yapması gerekiyor. Tarsus köklü bir tarihe sahip. Büyük avantaj sahibi.
SORU: Ana Konteyner Limanı hakkında son durum nedir?
En son dış işleri Bakanı Mersin’e geldi. Ulaştırma Bakanıyla görüştüğünü ve Mersin’e yapılacağını söyledi. Devletin bunu yapacak gücü yok, büyük bir proje. Bence olması lazımdı. Devletin yatırım planlarında var. Adana’da yapılan bir iki holdingin birleşip yapmak istediği bir proje. Hükümet Mersin’de yapın biz her türlü desteği veririz diyor. Tekrardan seçilirsek, ilk yapacağımız işlerden birisi hızla yatırımcı bulmak olacak.
SORU: Lojistik Merkezi hakkında bir gelişme var mı?
Lojistik anlamında Mersin’ Türkiye’nin merkezi diyebiliriz. Lojistikle ilgili Mersin’in hizmet çeşitliliğini arttırmamız lazım. Bir adım atıldı. Nakliyeciler Sitesi Projesi başladı. Önümüzdeki aylarda ihalesine başlanacak. Bu sorunu çözdük. Lojistik Köy Projesi ile ilgili çalışmalarımız da var ama en büyük sorunumuz yer. Yeri belirlediğimiz takdirde geniş kapasiteli bir yer Mersin’e kavuşturulacak.
SORU: Yeni Yönetim Kurulu ile Oda Başkanlığına talip olacaksınız. Benim kamuoyundan aldığım mesajlarda dik bir duruş sergilediğiniz ön plana çıkıyor. Önümüzdeki dönem neler yapacaksınız?
Sanayi birimini daha da güçlendireceğiz. Mersin’de OSB bölgeleri artıyor. 5’nci bölge için de çalışmalara başladılar. Oranın başında da çalışkan bir arkadaşımız var. Erdemli, Anamur, Mut’ta yapılıyor. Sanayinin gelişmesi için her türlü olanağı sağlamamız gerekiyor. Dijitalleşmeden markalaşmaya kadar. En az beş altı tane marka üretmemiz gerekiyor. Zeytinyağında en az bir iki tane Türkiye markası üretmeliyiz. Teknoparkımızda az bir destekle uluslararası marka olacak firmalarımız var. Bakliyat Mersin’de önemli sektörlerden birisi. Bakliyatçılar için ayrı bir iskele yapmamız gerekiyor ki, transferlerini seri bir şekilde yapsınlar. Komitelerimizin çalışmalarıyla Mersin’i bir bütün halinde gelişmesini sağlayacağız. Mersin ilini ilçeleriyle birlikte masaya yatırıp, ilgili kurumlarla birlikte planlayacağız. Planladıktan sonra bir bir faaliyete geçireceğiz.
SORU: İlçe odalarla temaslarınız var mı?
Elbette var. TOBB’un il oda borsa ortak toplantıları yapıyoruz, bunu da her toplantıyı farklı bir ilçe odamızda gerçekleştiriyoruz.
SORU: Başkanlığı kuvvetli bir adaysınız. Ekibinizle birlikte yönetmek istiyorsunuz. Kafanızda Yönetim Kurulu Üyeleriyle ilgili bir şablon var mı? 10 kişiyi nasıl seçeceksiniz?
Burada arkadaşlarıma söylediğim şey şu; Meclis Üyesi, Komite Üyesi ya da Yönetim Kurulu Üyesi arasında fark yok. Hepsinin aynı değerde olduğunu vurguluyorum. Eskiden sadece Yönetim Kurlu Üyeleri çalışırdı. Örneğin Emniyet Müdürüne mi gidilmesi gerekiyor, konunun ilgili Komite Üyeleri, Meclis Üyeleri ve Yönetim Kurulu Üyesi ile birlikte gidiyoruz. Pazarlıklarla ya da başka yollarla, böyle bir tutumla ilerlemiyoruz. Bu bizleri zorda bırakır. Öyle Meclis Üyelerimiz var ki, kendi sektörü için başkan gibi çalışıyor. Biz ona o şevki verip, yolunu açtık. Her üyemizin özgürce çalışmasını sağladık.
SORU: Sanayi gelişmeleri nasıl buluyorsunuz. Sanayiye bakış açınız nedir?
Atölye 1886’nın savunma sanayiye büyük katkısı oldu. Model fabrikamızın da büyük katkısı oldu. Bazı yapamadığımız ürünleri yapar hale geldik. Firmalarımızı kendilerine güvenir hale getirdik. 8 firmamızın, SAHA İstanbul Fuarı’na katılmasını sağladık. ‘Mersin SAHA’ diye çok büyük ses getirdi. SAHA İstanbul’un Genel Sekreteri beni arayarak teşekkür etti. Teknik ekibimiz bu konuda çok iyi, teşekkür ediyorum kendilerine.
SORU: Genç işsizlik artıyor. Türkiye bu konuda adımlar atıyor. İşsizliğin önlenmesi içinde yatırımcıların gelmesi iş olanaklarının artması gerekiyor. Mersin’e yatırımcı gelmesi için özel çabalarınız var mı?
Öncelikle üretimin önündeki rantlar bitirilmelidir. Yatırım deyince döviz altın değil, fabrika üretim tesisi gelmelidir. Birincisi, psikolojik olarak zihnimize bunu yerleştirmemiz gerekiyor. İkinci olarak bazı havzaları sanayi havzası yapmamız gerekiyor. Sanayi bölgelerimizi belirlememiz gerekiyor. İstanbul Sanayi Odası’na davetli olarak gitmiştim. Meclis toplantısında konuştum. İstanbul-Marmara tıkandı, Mersin’e gelerek yatırım yapın, çağrısı yaptım. Mersin gibi güçlü olanakları olan yerlere yatırım yaparak Marmara’yı rahatlatalım Anadolu’yu güçlendirelim ki, Türkiye güçlensin. Hükümetin böyle bir politika izlemesi gerekiyor. Davet ediyoruz yatırımcıyı ama aynı zamanda onlara bir yer de sunmamız gerekiyor. Bunun içinde planlamaya ihtiyacımız var.
SORU: Her bir komiteyi, sektörel platformlara dönüştürüp, kenti daha fazla içine katamaz mıyız?
Elbette yapabiliriz. Geçen dönem bunu nispeten başlattık. Mevzuatımız da buna uygun. Bunu sağlayıp, topyekun kalkınmayı sağlamamız lazım.
SORU: Üniversite sanayi işbirliği biraz ağır gidiyor. Neler yapılmalıdır?
Üniversite sanayi işbirliği istenilenin de altında gidiyor. Teknopark’a baktığımız da ise önemli işler yapılıyor, bu da bir üniversite sanayi işbirliğidir. Dosyaların içindeki bilgi para etmiyor, bunu faaliyete geçirdiğimizde para eder. Babam teknik bir öğretmendi. Öğrencilerine verdiği bir tavsiye vardı. “Bakın mezun oldunuz, gittiğiniz yerde bir Mehmet ağa var, çekiçle çivi mi çakıyor, hemen yanına gidip nasıl yaptığına bakın öğrenin” dermiş. Bunu sağlamamız lazım.
SORU: İşletmelerin ömürleri nasıl uzar?
Seçimlerde gördük ki, seçim için şirketler kurulmuş. Bu kadar kolay olmaması lazım. Fizibilite olması lazım. Her kurulan şirket milli servettir. Şirket kurmayı zorlaştırdığımız zaman, bu süre uzar. Firmalar şirketi kurarken adres bildirimi yapıyor. 3 sene sonra adres değiştiriyor. Değiştirirken odaya bildirmesi gerekiyor. Bundan da hizmet beldi alınıyor. Şirket sahibi bu ücreti vermemek için bildirimde bulunmuyor. Bu ücreti ortadan kaldırmak gibi girişimler olursa şirketlerimizin işi kolaylaşır.
SORU: Suriyeli misafirler için ne diyeceksiniz?
Planlanmamış bir süreç. Demokratik yapıyı bozuyor. Biz Avrupa ülkelerine gidebiliyor muyuz? Böyle olmaması lazım. İlerde çok büyük sosyal problemler yaratabilir. Bunun için bir an önce denetim altına alınıp yol çizmek lazım.
SORU: Odanın yeni bir hizmeti var. Almanya vizesinden de bahsetmek ister misiniz?
İnternetten başvurular yapılıyor. Randevu aldıktan sonra evraklarını verip parmak izi alınıyor. Ankara’ya gitmeden Mersin’den çözülüyor. Fransa ile ilgili de vardı. Avrupa’da Fransa ve Almanya’ya yaptıktan sonra diğerlerine de rahatlıkla gidebiliyorsunuz.
SORU: Seçim takviminden de bahseder misiniz?
17 Aralık’ta eğitim komitemizde seçim yenilenecek. 23 Aralık’ta da Yönetim Kurulu, Yönetim Kurulu Başkanı, Meclis Başkanı, Meclis Divan seçimi yapılacak. Bunlar kapalı oyla seçilecek.
SORU: Son sözleriniz?
Kimse kendi ikbali için Meclis Üyesi seçilmiyor. Sektörlerin ikbali için seçiliyor. Seçime katılan her üyemize teşekkür ederim. Meclis Üyelerimiz, özgürce düşünüp, özgürce seçim yapmalıdır. Ben herkese başarılar diliyorum.