Yaklaşık 1,5 ay önce 22 Ağustos 2020’de “Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Yüksek Standartlı Demiryolu Hattı” ihalesi yapıldı. İhale “açık” usulle yapılmadı, 21/B kapsamında 5 şirket davet edildi.

BirGün’ün haberine göre, dev ihaleyi alması için çağırılan şirketler ise; Kolin – Yapı Merkezi Ortaklığı, Limak İnşaat – Heitcap Ortaklığı, Özaltın İnşaat, IC İçtaş ve Kalyon İnşaat oldu.

Davetliler içinde en makul teklif Kalyon İnşaat tarafından sunuldu ve böylece dev demiryolu ihalesinin yapım işi Kalyon İnşaat’a verildi. Bu kapsamda şirkete kamunun ödeyeceği toplam tutar, şirketin verdiği teklif olan 9 milyar 449 milyon TL oldu.

İhalenin açık değil de hükümetle izaha muhtaç ilişkileri ve kendi içlerinde de ortaklıkları bulunan 5 şirketin çağırılarak yapılması tartışma konusu oldu. Zira ihalenin dayandığı Kamu İhale Kanunu’nun 21/B maddesine göre bu tip ihaleler “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması” durumunda yapılıyordu.

Ortada bir doğal afet veya önceden öngörülemeyen bir durum yoktu ama son yıllarda alışılageldiği üzere ihale bu kapsamda yapıldı. Böylece “Açık ihale olsaydı söz konusu demiryolu ihalesi daha ucuza yapılabilir miydi” sorusu cevapsız kaldı; davet edilen şirketlerin zaten bir çok projede kendi aralarında ortaklıkları bulunuyordu. Başka şirketler ise ihaleye giremedi.

Bugün ise Resmi Gazete’de Ticaret Bakanlığı tarafından eylül ayına ilişkin vergi, resim, harç istisnası belgelerinin listesi yayımlandı. Böylece o aya ilişkin hangi şirketin ne büyüklükte gelirinin vergiden istisna tutulduğu ortaya çıktı. En büyük istisna açık ara farkla Kalyon İnşaat’a verildi.

Öte yandan şirkete verilen istisna tutarının tam olarak “Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli Demiryolu Hattı” yapım bedeli olan 9 milyar 449 milyon TL olması dikkat çekiyor. Böylece Kalyon İnşaat hem 21/B usulüyle kapalı bir ihaleye davet edilip milyarlık ihaleyi almış, hem de elde ettiği gelirden vergi ödeme yükümlülüğü kaldırıldığı anlaşılmış oldu.

Resmi Gazete’de sadece ATV ve Ahaber’in de sahibi olan Kalyon İnşaat’a tanınan vergi istisnası yer almıyor. Toplam 128 adet gelir kaleminin bulunduğu listede Ethem Sancak’ın BMC’si sadece eylül ayı içinde 98 milyon 750 bin liralık vergi istisnasına sahip oldu.