Loading …

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, günlük aşının 600 bine geldiğini açıklamasından sonra Biontech, Sinovac aşısı tekrardan insanlar tarafından konuşulmaya başlandı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko’dan aşılara dair merak edilen tüm sorulara cevap verdi.

Sağlık Bakanlığı’nın, corona virüsü salgını ile mücadelede Alman Biontech aşısını da devreye almasıyla birlikte aşı tercihi hakkı getirildi. Vatandaşlar, randevu sistemi üzerinden Biontech ya da Sinovac aşısını tercih edebiliyor ancak vatandaşlar aşı öncesinde hangi aşıyı tercih etmeleri gerektiği konusunda kararsızlık yaşayabiliyor.

İKİ AŞI ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, Kovid-19 aşılarının insanları yoğun bakıma düşürmeme konusunda yüzde 100 etkili olduğunu belirterek, “Yazın biraz daha rehavet ve rahatlık olacak. Sonbaharda okullar açılacak, hava soğuyacak, pandeminin aktivasyonlarını yine görebileceğiz. Aşıları bulduğumuz sürece olmamız lazım” dedi.

Uzmanlar tarafından pandemide en önemli silah aşı olarak gösteriliyor. Şu an Türkiye’de uygulanan “Sinovac” ve “Biontech” aşılarının da arasında çok ciddi bir fark olmadığını söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Nurullah Dikmen, aşı konusunda önemli açıklamalarda bulundu. 2 aşının avantaj ve dezavatanjları olduğunu belirten Uzm. Dr. Nurullah Dikmen, “Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımlamasında temiz içme suyu kullanımı dışında insanlığın hastalıkla mücadelesinde antibiyotiklerde dahil olmak üzere en önemli buluş aşılardır, diyor. Bu aşılarda 2 tane ana grup vardır. Bir mRNA aşıları diyoruz, bir inaktif aşılar diyoruz. Bunu biraz daha pratik bir dille yaparsa Biontech aşısı mRNA diyoruz, Çin aşısı inaktif aşıdır. Bu mRNA aşıları vücuttaki immün sistemini uyaracak protein moleküllerini direkt olarak vermek yerine RNA’sını veriyoruz. İnaktif aşılarda ise virüs yeterli miktarda üretiliyor. Sonra öldürülüyor, inaktif ediliyor. Bunları sadece RNA değil de tüm yapısındaki veriyorsunuz. Tabii, 2 aşının da avantaj ve dezavantajları var. İnaktif aşılarda bir dezavantaj şu şekilde var: Uzun süre alıyor. Yani inaktif aşıyı üretmek, öldürmek belki 6 ay belki 8 ay alabiliyor. mRNA aşılarında modern teknikler kullanıldığı için belki 15 gün gibi kısa sürede bunu üretme şansı var. Varyantları karşı kısa sürede ufak bir değişikle tekrardan üretime sokulabiliyor. Şu aşı daha iyi sonuç veriyor diye bir şey demek çok mümkün değil. Bu aşılar bize şunu göstermiştir: Sizi yoğun bakıma düşürmemek adına yüzde 100 etkililerdir. Her iki aşı grubu bunda etkilidir” diye konuştu.

İKİ AŞIYA DAİR MERAK EDİLENLER NELER?

Ankara’da Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde, Türkiye’de Covid-19’a karşı uygulanan Sinovac ve BioNTech aşılarının hastaneye etkisini ortaya çıkarmak için araştırma başlatıldı. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, “Sahada biz aşının çok etkili şekilde hastaneye yatış ve yoğun bakım ihtiyacını azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bu bilimsel veri tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, koronavirüsün ülkede yayılmasına karşı yaygın olarak uygulanan Çin’in Sinovac aşısı ile Alman BioNTech aşısının hastanelere yansımasını ortaya çıkarmak için çalışma başlattı. Çalışmayı yürüten Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, DHA’ya açıklama yaptı. Doç. Dr. Savaşçı, Sinovac aşısına ilişkin Şili’de yapılan araştırmada aşının hastaneye yatış oranlarını yüzde 87, yoğun bakıma yatma oranlarını yüzde 90 azalttığının belirlendiğini söyledi. Doç. Dr. Savaşçı, “Biz de hastanemizde çalışma yürütüyoruz. Hem Sinovac aşısı hem de BioNTech aşısında hastaneye, kişilere ve sahaya yansımasını değerlendirecek bir çalışma yürütüyoruz. Kesin sonuçlarını kısa sürede açıklayacağız. ‘Aşı bizi ne kadar koruyor’ bunu ispatlamış olacağız. Sahada biz aşının çok etkili şekilde hastaneye yatış ve yoğun bakım ihtiyacını azalttığını tespit etmiş durumdayız, bunu bilimsel veri tabanımızda da açıklamış olacağız” dedi.

‘AŞININ OLUMLU ETKİLERİ VAR’

Doç. Dr. Savaşçı, çalışmayı hastaneye başvuran vakalar üzerinden yürüttüklerini kaydederek, “Bizim polikliniğimize başvuran vaka sayısı üzerinden değerlendiriyoruz. Kliniğe gelenlere aşı olup olmadığı beyan ettiriliyor, hangi tür aşıyı yaptırdığı, bunun kliniğe olan etkileri, yatışa, yoğun bakıma etkileri, ölüme etkileri bu konuları inceliyoruz. Zaten aşının olumlu olarak etkileri var, biz de bunlar sayısal anlamda da ortaya koyacağız” diye konuştu.

BİONTECH AŞISI MI SİNOVAC AŞISI MI DAHA ETKİLİ

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı daha önce yaptığı açıklamalarda aşı tercihinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatmıştı. Savaşçı, “Eğer kişi bağışıklık istemini baskılayacak ilaç kullanıyorsa, kemoterapi alıyorsa, kanser tedavisi görüyorsa veya daha önceden ağır bir nörolojik hastalık geçirmişse ilk tercihi Sinovac aşısı olsun. Ama genç, sağlıklı hiçbir hastalığı yoksa, kronik hastalığı var; ama bu saydığım hastalıklar değilse o zaman Biontech aşısının koruyuculuk oranı Sinovac aşısına göre yüzde 10 daha fazla” dedi.

AŞILARIN YAN ETKİLERİ VAR MI?

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, bu konuda merak edilenleri şöyle anlattı:

Aşı öncesi ağrı kesici alınmalı mı?

Uzmanlara göre bu doğru değil. Alerji veya ateş gibi yan etkileri önlemek için aşı yaptırmadan önce ilaç alınmasına gerek yok. Her iğne veya aşı olmanız gereken durumlarda dikkat etmeniz gerektiği gibi, Covid-19 aşısı olmadan önce de eğer kan sulandırıcı kullanıyorsanız bunu doktorunuzla paylaşmanızda yarar var.

Alerjisi olanlar aşı yaptırabilir mi?

Alerjik bünyesi olanlar da Covid-19 aşısı yaptırabilir. Ancak aşıların içeriklerine karşı alerjileri olup olmadığını yine doktorlarına danışmalarında yarar var.

Aşıdan sonra ne gibi sorunlar yaşanabilir?

Aşılardan sonra kolda, özellikle de aşı olunan bölgede hafif şişlik ve ağrı görülebilir. Ancak ağrı genellikle bir gün içinde geçer. Bunun yanı sıra; baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kas ağrıları ve hafif derecede ateş gibi belirtiler de görülebilir. Tüm aşı ve ilaçlarda olduğu gibi nadiren alerjik reaksiyonlar da olabilir. Bu belirtiler mRNA aşılarında inaktif aşılara göre biraz daha fazladır. Aşıdan 24 saat sonra yan etkiler devam ediyorsa doktora başvurmak gerekir.

Kısırlığa yol açtıkları doğru mu?

Covid-19 aşıları kısırlığa neden olmuyor, bu nedenle aşı olmaktan kaçınmamak gerekir. Bununla ilgili kanıtlanmış bir veri, güvenilir bir bilimsel araştırma yoktur.

6 ay sonra yeniden aşı olmak gerekir mi?

Şu an için yeniden ne zaman aşı olunacağı, yani aşının tekrarı konusunda net bir bilgi yok, zamanla aşıların etkinlik süreleri ortaya çıkacaktır.

Mutasyonlara karşı etkileri azalır mı?

Sinovac ve BioNTech aşıları mutasyonlara karşı da etkili, ancak bazı mutasyonlarda etkinliklerinde azalma olduğu biliniyor. BioNTech aşısının mutasyonlara karşı etkinliği diğer aşılardan daha fazladır.

AŞI OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?

Aşı olmak insanın kendisini korur, virüsü taşımasını ve başkasına bulaştırmasını engellemez. Bu nedenle Covid-19 aşısı olanlar maske, mesafe ve hijyene dikkat etmeyi sürdürmeli. Bunun dışında aşı olduktan sonra günlük hayatlarına devam edebilirler, özellikle yapılması gereken ekstra bir önleme gerek yoktur. Aşıdan sonra ortaya çıkan ateşe karşı bol sıvı, özellikle su tüketilmesi gerekir. Ayrıca kalın giyinmeyin. Üzerinizi sıkmayan, terletmeyen giysiler tercih edin. Koldaki ağrıyan bölgeye temiz, soğuk, ıslak bir bez koyun. Ağrıyan kol için önerimiz ise kolunuzun hareketsiz kalmaması. Kolunuzu kullanın, hatta kol egzersizleri yapın.