Lozan Antlaşması’nı anlamak, Lozan’a giden yolu anlamaktan geçiyor.

24 Temmuz 1923’te imzalanan Lozan Barış Antlaşması, Türk tarihinin en önemli dönüm noktalarından birisidir. Lozan Barış Antlaşması; Türk Milletinin Mustafa Kemal Paşa önderliğinde 19 Mayıs 1919’da Anadolu’da başlattığı bağımsızlık hareketini, İstiklâl Harbi zaferiyle taçlandırıp, yeni kurulan Türk devletinin uluslararası arenada, uluslararası hukuk çerçevesinde tanınmasıdır bir anlamda. 

—Lozan Barış Antlaşması; küresel güçler tarafından tasfiye edilen Osmanlı Devleti’nin, Türkiye Cumhuriyeti Devleti adıyla yeniden dirilişinin, tüm dünyaca kabulüdür dersek de yanlış olmaz.

Cumhuriyet tarihi boyunca, Lozan Barış Antlaşması ile ilgili olarak kamuoyunda değişik zamanlarda farklı tartışmalar ortaya atmaya çalışanlar olmuştur elbet.

—Tarihteki her olay tartışılabilir ama hiç bir bilimsel veriye dayanmayan, kuyruk acıları olduğu net bir şekilde görülen, keşke yunan kazansaydı diyecek kadar zavallı,zehirli beyinlere diyecek tek söz vardır,”Vatan Haini”. 

—Farklı görüşlerin ortaya çıkması da çok doğaldır gibi ucu açık, gerçeklikten uzak, amacı farklı sözleri söyleyenlere de iki çift lafım var,çevrenize iyi bakın bölünmüş, toprakları paramparça edilmiş insalarla dolu. Bu yüzden lozanı tartışmaya açmak en hafif tabiriyle tarihi bir aptallık olur.

 —Lozan Antlaşması; Türkiye Cumhuriyeti’nin millî güvenliği bakımından hassas bir belgedir ve eleştiri mahiyetinde bile olsa topyekûn reddi, aynı hassasiyette büyük riskler taşımaktadır. Bu bağlamda kamuoyunda çıkan tartışmaların bilimsellikten ve belgesellikten uzak,hamaset yüklü ve art niyetlidir.Bu tartışmaları yürütenlerin amacı, dikkat edilmesi gereken bir husustur.

—Lozan Antlaşması’nın önemini anlatan iki önemli nokta vardır. 

—Birincisi; Lozan Antlaşması’nın imzalandığı döneme gelinceye kadarki süreçte, Türkiye’nin ve dünyanın içinde bulunduğu durumun net bir şekilde idrak edilmesini sağlamak için antlaşmanın imzalandığı andaki mevcut durumu ortaya koymaktır. 

—İkincisi; Lozan Antlaşması imzalanmasaydı ne olurdu? Lozandan daha önce imzalanmış veya kabul edilmiş Mondros, Sevr vb. antlaşmaların hükümleriyle hareket edilseydi tarih nasıl şekillenirdi ve akıbet nasıl olurdu? Anlatmaya çalıştığım Lozan Antlaşması’nın imzalanmasından çok öncesinden başlayarak gelinen sürece bakarsanız durumun ne kadar vahim ve hainlerle dolu olduğunu, Lozanın nasıl büyük bir başarı olduğunu belgelerle, gerçeklerle, şehitlerimizin kanlarıyla canlarıyla bu antlaşmadaki zaferlerinin büyüklüğünü çok daha iyi anlaşmış olursunuz.

—Bu vesile ile Vatanımızı canları pahasına savunan “Ya İstiklal Ya Ölüm” diyen, Topraklarımızı kanları ile sulayan Gazi Mustafa Kemal Atatürk Önderliğinde dünyayı dize getiren Atalarımızı, Şehitlerimizi, Gazilerimizi Gururla Anıyor Saygı ve Sevgilerimizi sunuyor Mekanları Cennet Olsun diyorum.

—Unutulmasın ki bizler Atalarımızın torunlarıyız. En küçük bir tehlikede Atalarımızın izinden gideceğiz, Hainleri yok edeceğiz, Vatanımıza uzanan elleri tekrar kıracağız, en ufak bir tereddüt etmeyeceğiz.

Umut KABA